Eryiğit, TubaÇevik, MazlumErdoğan, BeyzaBaran Karasu, BerfinErdoğan, UlaşÖzok Bulut, Nefise2025-02-092025-02-0920242651-52022791-684710.61150/jhss.2024070203https://hdl.handle.net/11501/1685https://doi.org/10.61150/jhss.2024070203Giriş: Özel gereksinimli çocuklar gelişim süreçleri boyunca normal bakım gereksinimlerine ek olarak bakım ihtiyacına sahiptir. Gerekli bakım ve destekleri sağlayan bakım vericilere birtakım yükler binmektedir. Amaç: Bu çalışmada özel gereksinimli bireylerin bakım vericilerinin bakım yükü ve sosyal izolasyon durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte planlanan bu çalışmanın evrenini, Gedik Engelsiz Yaşam Uygulama ve Araştırma Merkezi’ne devam etmekte olan özel gereksinimli bireylerin bakım vericileri oluşturdu. Çalışma verileri Mart 2023-Haziran 2023 tarihleri arasında toplandı. Verilerinin toplanmasında; bakım vericilerin sosyo demografik özelliklerini içeren “Veri Toplama Formu”, algılanan bakım yükünü belirlemek için “Bakım Verme Yükü Ölçeği ve sosyal izolasyon durumu belirlemek için “Sosyal İzolasyon Ölçeği” kullanıldı. Bulgular: Bakım vericilerin yaş ortalamalarının 43,25±7,560 olduğu; %58,3’ünün ilköğretim mezunu, %91,7’sinin evli, %91,7’sinin çalışmadığı, %94,4’ünün özel gereksinimli çocuğu günde dört saat ve üzeri zaman ayırdığı; %48,6’sının ise kendine iki-üç saat zaman ayırabildiği, %83,3’ünün gün içerisinde yorgun hissettiği, %12,5’inin ise gün içerisinde mutlu hissettiği belirlendi. Bakım verilen özel gereksinimli çocukların yaş ortalamalarının 14,62±7,50 olduğu, %69,4’ünün erkek olduğu, %91,7’sinin kardeşi olmadığı ve %76,4’ünün okula gittiği bulundu. Medeni durum, özel gereksinimli çocuk dışında bakmakla yükümlü olunan kişi ve gün içerisinde yorgun hissetme durumlarına göre Zarit Bakım Yükü Ölçeği puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p?0,05). Zarit Bakım Yükü Ölçeği ve Sosyal İzolasyon Ölçeği puanları arasında pozitif yönde ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir (r=,728, p<0,01). Sonuç: Bu çalışma ile bakım vericilerin bakım yükünün; medeni durum, kronik hastalık tanısı, özel gereksinimli birey dışında bakmakla yükümlü olunan kişinin varlığı ve gün içerisinde kendini yorgun hissetme durumlarından etkilendiği belirlenmiştir. Bu sonuçlardan hareketle özel gereksinimli bireyin bakımının aile içerisinde desteklenerek devam etmesine yönelik çeşitli aile eğitimlerinin verilmesinin önemli olduğu ve bu konuda çalışmaların yürütülmesi gerektiği görülmektedir.Introduction: Children with special needs need care in addition to their normal care needs throughout their developmental process. Caregivers who provide the necessary care and support are burdened with a number of burdens. Objective: This study aimed to examine the relationship between care burden and social isolation of caregivers of individuals with special needs. Material and Method: The population of this descriptive and cross-sectional study consisted of caregivers of individuals with special needs attending the Gedik Barrier-Free Life Application and Research Center. The study data were collected between March 2023 and June 2023. “Data Collection Form” including the socio-demographic characteristics of the caregivers, “Caregiving Burden Scale” to determine the perceived care burden and “Social Isolation Scale” to determine the social isolation status were used to collect the data. Results: The mean age of the caregivers was 43.25±7.560 years, 58.3% were primary school graduates, 91.7% were married, 91.7% were not working, 94.4% spent four hours or more a day with their child with special needs, 48.6% spent two to three hours a day, 83.3% felt tired during the day, and 12.5% felt happy during the day. The mean age of the children with special needs cared for was 14.62±7.50 years, 69.4% were male, 91.7% had no siblings and 76.4% attended school. The mean scores of the Zarit Care Burden Scale according to marital status, dependents other than the child with special needs and feeling tired during the day were statistically significant (p?0.05). There was a positive and highly significant correlation between the Zarit Care Burden Scale and Social Isolation Scale scores (r=,728, p<0.01). Conclusion: In this study, it was determined that the care burden of caregivers was affected by marital status, diagnosis of chronic disease, presence of dependents other than the individual with special needs and feeling tired during the day. Based on these results, it is seen that it is important to provide various family trainings for the continuation of the care of the individual with special needs by supporting them within the family and studies should be carried out on this subject.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBakıcı YüküÇocuk BakımıEngelli ÇocuklarCaregiver BurdenChild CareHandicapped ChildrenÖzel gereksinimli bireylerin bakım vericilerinin bakım yükü ve algılanan sosyal izolasyon durumları arasındaki ilişkinin incelenmesiInvestigation of the relationship between care burden and perceived social isolation of caregivers of individuals with special needsArticle13921267