Yazar "Seval, Hakan Kemal" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Bor içeren yüzey kaplama malzemesinin nötron radyasyonu karşısındaki davranışının incelenmesi ve yeni bir malzeme önerisi
    (İstanbul Gedik Üniversitesi, 2023) Seval, Hakan Kemal; Yağımlı, Mustafa; Tozan, Hakan
    Bu doktora çalışmasında, iyonize radyasyon çeşitlerinden biri olan nötron radyasyonu zırhlanmasında kullanılmak üzere hegzagonal bor nitrür (h-BN)-polivinil bütiral (PVB) yüzey kaplama malzemesi oluşturularak nötron absorplama yeteneği incelenmiş ve bu alanda kullanılacak yeni esnek, hafif ve ekonomik bir zırh malzemesi önerilmesi amaçlanmıştır. İş sağlığı ve güvenliğinde fiziksel risk etmenlerinden biri olan radyasyon teknolojik gelişmelerle birlikte tıp, savunma sanayi, havacılık, nükleer enerji ve birçok endüstriyel alanda giderek artan oranda ve yaygın şekilde kullanılmakta ve bu kullanım sonucu çalışanlar radyasyona mesleki olarak maruz kalmaktadır. Bu sebeple radyasyondan korunmak için zırh malzemelerinin kullanımı büyük önem kazanmıştır. Deneysel çalışmalarda h-BN katkılı PVB polimer matrisli yüzey kaplama malzemeleri oluşturularak doktora tezinin özgünlüğü içinde incelenmiştir. Bu kapsamda, h-BN katkı malzemesi PVB'e fizikokimyasal süreçlerle ilave edilerek, kütlece %4,76 ile %50 arasında 4 farklı oranda bor katkılı yüzey kaplama malzemesi geliştirilmiş ve oluşturulan bu malzeme daldırma kaplama yöntemi ile AISI 1040 karbon çelik üzerinde biriktirilmiştir. PVB kaplamadaki h-BN miktarının termal nötron radyasyonuna karşı koruyucu etkisi araştırılmıştır. h-BN katkı malzemesi, 1040 çelik örnekleri ve oluşturulan kaplamalar XRD ve SEM yöntemleri ile karakterize edilmiştir. Üretilen kaplamaların nötron radyasyonuna karşı zırhlama özelliklerinin tespiti için 241Am-Be izotopik nötron kaynağında nötron zayıflatma deneyleri gerçekleştirilmiş ve gama spektrumları alınmıştır. Spektrometreden alınan 416, 1097, 1293 keV foton enerjilerindeki gama pik alanları Maestro-32 ve Gamma Vision-32 yazılımlarında değerlendirilerek termal nötron soğurma katsayıları (?T, makroskopik tesir kesiti) hesaplanmıştır. Nötron zayıflatma testleri PVB/hBN kaplama malzemelerindeki h-BN oranının artmasıyla nötron emilim oranında arttığını ve termal nötronları %48,42 orana kadar absorpladığını göstermiştir. Tez çalışması kapsamında elde edilen tüm bulgular değerlendirildiğinde oluşturulan PVB/hBN yüzey kaplama malzemelerinin termal nötron radyasyonuna karşı zırh malzemesi olarak kullanılabileceğini göstermiştir. Üretilen PVB/hBN yüzey kaplama malzemeleri yüksek arayüzey yapışma özelliği sayesinde metal, beton ve ahşap olmak üzere her yüzeye uygulanabilir olması geniş bir kullanım alanı sağlamaktadır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Nötron radyasyondan korunmak için bor katkılı yüzey kaplaması oluşturulması ve karakterizasyonu
    (Gazi Üniversitesi, 2024) Seval, Hakan Kemal; Yağımlı, Mustafa; Tozan, Hakan
    Radyasyon günlük hayat da sıklıkla maruz kaldığımız, iş sağlığı ve güvenliğinde de fiziksel risk etmenlerinden birini oluşturan tehlikedir. Sanayi sektöründe, enerji, araştırma ve tıbbi uygulamalarda iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle bu sektörlerde çalışanlar radyasyona maruz kalmakta ve bunun sonucunda kanser başta olmak üzere birçok sağlık sorunu ile karşılaşmaktadır. Bu çalışma da hegzagonal bor nitrür (h-BN) katkı malzemesinin polivinil bütiral (PVB) ile fizikokimyasal süreçlerle ilave edilerek bor katkılı yüzey kaplama malzemesi geliştirilmiş ve daldırma kaplama yöntemi ile çelik üzerinde biriktirilmiştir. PVB kaplamadaki h-BN miktarının termal nötron radyasyonuna karşı koruyucu etkisi araştırılmıştır. Kaplama malzemelerinin moleküller arasında kovalent olmayan etkileşim sonucunda homojen bir dağılım gösterdiği görülmüştür. Katkı malzemesi h-BN ve oluşturulan kaplamalar XRD ve SEM ile karakterize edilmiştir. Üretilen kaplamaların nötron radyasyonuna karşı zırhlama özelliklerinin tespiti için nötron zayıflama deneyleri gerçekleştirilmiş ve termal nötron soğurma katsayısı (ΣT, makroskopik tesir kesiti) hesaplanmıştır. Tüm kaplamaların farklı oranlarda termal nötron radyasyonu azalttığı görülmüştür. En fazla nötron emilim doz oranı %48,42 olmuştur. Oluşturulan kaplama malzemesinin hem çevre hem insan sağlığı açısından toksik özellikte olmaması ve her yüzeye uygulanabilen zırh malzemesi olması amaçlanmıştır.