Yazar "Kurt, Recep Murat" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Zırh çeliklerinin robotik MIG/MAG kaynağı ile birleştirilmesinde ilave metallerin mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi
    (İstanbul Gedik Üniversitesi, 2022) Kurt, Recep Murat; Gürol, Uğur
    Bu tez çalışmasında savunma sanayiinde yoğun miktarda kullanılmakta olan 15 mm kalınlığındaki MIL-A 46100 (Protection 500 serisi) sınıfı zırh çeliği plakaları Metal İnert Gaz (MIG) ve Metal Aktif Gaz (MAG) kaynağı ile ferritik, paslanmaz ve dubleks yapıya sahip kaynak telleri kullanılarak birleştirilmiş ve elde edilen sonuçlar analiz edilerek birbirleri ile kıyaslanmıştır. Ana malzeme olarak ülkemizde Erdemir Miilux firmasından yerli olarak üretilen Protection 500 serisi zırh çeliği plakaları kullanılmıştır. Kaynak telleri olarak ise 1,2 mm çaplarında ticari isimleri GeKa SG3, ELOX 309LSi, ELOX SG2209 ve ER110S-G olan ilave metaller kullanılmıştır. Koruyucu gaz olarak da ferritik yapıdaki SG3 ve ER110S-G kaynak telleri için ArCo18, dubleks paslanmaz yapıdaki ELOX SG2209 ve östenitik paslanmaz yapıdaki ELOX 309LSi kaynak telleri için ise ArCO2,5 kullanılmıştır. Zırh çeliklerinin kaynaklı birleştirmelerinde en önemli kriterlerden birisinin ısı tesiri altındaki bölgelerde oluşan mekanik zayıflamaların olabildiğince minimuma indirilmesi nedeniyle tüm kaynak işlemleri sabit bir ısı girdisi elde etmek amacıyla 6 eksenli kaynak robotu ile gerçekleştirilmiştir. Burada ayrıca operatör kaynaklı hataların önüne geçilmesi ve buna bağlı olarak da hatasız kaynakların eldesi hedeflenmiştir. Elde edilen kaynaklı birleştirmelere yüzeysel veya hacimsel kaynak hatalarının olup olmadığının tespiti için ilk olarak görsel muayene, sıvı penetrant muayene ve radyografik muayene işlemleri uygulanmıştır. Akabinde ise sıvı soğutmalı sanayi tipi şerit testere kullanılarak kimyasal analiz, metalografik incelemeler ve tahribatlı testler için numuneler çıkartılmıştır. Kullanılan ilave metallerin ve kaynaklı birleştirmelerin kimyasal analizlerini belirlemek amacıyla Optik Emisyon Spektrometresi (OES), Azot Oksijen (N/O) Cihazı ile kimyasal analiz testleri uygulanmıştır. Ayrıca, kaynak bölgesindeki element değişimlerini incelemek amacıyla da X-ışını Floresans (XRF) cihazı ile makro numuneleri üzerinden kaynak metalinin farklı bölgelerinde noktasal kimyasal analiz testleri gerçekleştirilmiştir. Kaynak bölgesinde ve ısı tesiri altında kalan bölgede oluşan mikro yapısal değişimleri gözlemlemek amacıyla stereo mikroskop, optik mikroskop ve taramalı elektron mikroskobu kullanılarak metalografik incelemeler yapılmıştır. Son olarak kaynaklı birleştirmelerin mekanik performanslarını karşılaştırmak amacıyla ulusal & uluslararası standartlara uygun olarak Vickers sertlik, çekme, darbe çentik ve eğme testleri uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, Robotik MIG/MAG kaynağı ile minimum düzeyde hata içeren uygun kaynak dikişlerinin elde edilebileceğini ortaya koymuştur. Sonuç olarak; en yüksek akma dayanımı ve çekme dayanımı değerleri, ER110 ilave metali ile yapılan kaynaklarda, en düşük akma ve çekme dayanım değerleri ise SG3 ilave metali ile yapılan kaynaklarda elde edilmiştir. Çentik darbe test sonuçlarına göre ise çekme testinin tersine en düşük tokluk değerleri ER110 ilave metali ile yapılan kaynaklarda elde edilirken, en yüksek tokluk değerleri östenitik 309LSi ilave metali ile yapılan kaynaklarda elde edilmiştir. Ayrıca, bütün kaynaklı birleştirmelerde ITAB bölgesinin tokluk değerlerinin kaynak metalinden çıkartılan numunelere kıyasla daha düşük olduğu görülmüştür. Fakat, tüm kaynaklı birleştirmelerde tokluk değerleri ana malzeme için -40°C'de belirtilen 20J değerinden daha yüksek çıkmıştır.