Çanakkale ilinde Ölçülen Meteorolojik Faktörlerin Troposferik Ozon Konsantrasyonlarına Etkileri
| dc.contributor.author | Arslan, Hilal | |
| dc.date.accessioned | 2025-02-09T14:34:51Z | |
| dc.date.available | 2025-02-09T14:34:51Z | |
| dc.date.issued | 2023 | |
| dc.department | İstanbul Gedik Üniversitesi | |
| dc.description.abstract | Meteorolojik parametreler troposferik ozonun oluşumu ve taşınması üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Meteorolojik faktörlerin yanı sıra; güneş radyasyonu ve ilgili kimyasal reaksiyonlar, topografya ve kirlilik kaynakları da ozon konsantrasyonunu (O3) etkilemektedir Bu çalışmada, 2014-2018 yılları arasında Çanakkale ilinde ölçülen meteorolojik parametrelerin (sıcaklık, rüzgar hızı, bağıl nem) O3 üzerindeki etkileri incelenmiştir. Yaz mevsiminde O3 konsantrasyonunun güneş radyasyonu, yüksek nem ve özellikle yüksek sıcaklıkla ilişkili olduğu bulunmuştur. Yapılan istatistiksel analizler, Çan ilçesinde yaz ve sonbahar mevsimlerinde ölçülen O3 konsantrasyonlarının, sıcaklıkla pozitif ilişkili olduğunu göstermiştir (r=0.53). Benzer şekilde Çanakkale Lapseki istasyonunda sırasıyla sonbahar (r=0.48), ilkbahar (r=0.41) ve yaz aylarında (r=0.40) istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur. Öte yandan, Çan ve Lapseki istasyonlarında, bağıl nem (RH) ile O3 konsantarsyonları arasında negatif korelasyon bulunmuştur. Çanakkale'de ozon konsantrasyon seviyelerini etkileyen en önemli faktörlerin meteorolojik parametreler ve antropojenik kaynaklardan (örneğin araç, endüstriyel emisyonlar, çözücüler ve endüstriden yayılan uçucu organik bileşikler (VOC) gibi) atmosfere salınan kirleticilerin uzun mesafeli taşınması olarak bulunmuştur. | |
| dc.description.abstract | Meteorological factors have a significant impact on the formation and transport of tropospheric ozone. In addition to the meteorological factors, solar radiation and associated chemical reactions, topography, and pollution sources also affect the ozone concentration levels (O3). In this study, the influences of the meteorological factors (temperature, wind speed, relative humidity, solar radiation) on O3 were investigated for Çanakkale throughout the 2014-2018 period. It was found that O3 concentration levels in summer season are linked with the high humidity and, especially high temperature. The statistical analysis indicated that O3 concentrations at Çan district (SE Çanakkale) were positively correlated with temperature during summer and autumn seasons (r=0.53). Similarly, a statistically significant positive correlation was found at Lapseki station of Çanakkale during autumn (r=0.48), spring (r=0.41), and summer months (r=0.40), respectively. On the other hand, relative humidity (RH) displayed negative correlations with O3 at Çan and Lapseki stations. In addition, negative correlation was observed between nitrogen oxides (NOX) and O3 values measured at Lapseki station. The main important factors affecting ozone concentration levels in Çanakkale were found as local meteorological conditions and long-range transportation of pollutants from anthropogenic sources (e.g. vehicle, industrial emissions, volatile organic compounds (VOCs) emitted from solvents and industry). | |
| dc.identifier.doi | 10.7240/jeps.1078886 | |
| dc.identifier.endpage | 17 | |
| dc.identifier.issn | 2636-8277 | |
| dc.identifier.issue | 1 | |
| dc.identifier.startpage | 10 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11501/1893 | |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.7240/jeps.1078886 | |
| dc.identifier.volume | 35 | |
| dc.language.iso | en | |
| dc.publisher | Marmara Üniversitesi Yayınevi | |
| dc.relation.ispartof | International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_DergiPark_20250209 | |
| dc.subject | Troposferik ozon | |
| dc.subject | hava kalitesi | |
| dc.subject | meteorolojik faktörler | |
| dc.subject | korelasyon katsayısı | |
| dc.subject | Çanakkale | |
| dc.subject | Tropospheric ozone | |
| dc.subject | air quality | |
| dc.subject | meteorological factors | |
| dc.subject | correlation coefficient | |
| dc.subject | Çanakkale | |
| dc.title | Çanakkale ilinde Ölçülen Meteorolojik Faktörlerin Troposferik Ozon Konsantrasyonlarına Etkileri | |
| dc.title.alternative | Impacts of Meteorological Parameters on Tropospheric Ozone Concentrations in Çanakkale | |
| dc.type | Article |
