Yetişkin bireylerin öz-denetim düzeyleri ve bilişsel duygu düzenlemeleri ile duygusal yeme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Gedik Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmanın konusu yetişkin bireylerin öz denetim düzeyleri ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri ile duygusal yeme davranışlarının incelenmesidir. Bu ana amaç çerçevesinde alt amaçlar ve hipotezler oluşturulmuştur. Öz denetim stratejileri (Yaşantısal öz denetim, yenileyici öz denetim ve onarıcı öz denetim), bilişsel duygu düzenleme stratejileri (Kendi Suçlama, Kabul Etme, Düşünceye Odaklanma, Pozitif Tekrar Odaklanma, Plana Tekrar Odaklanma, Pozitif Yeniden Gözden Geçirme, Bakış Açısına Yerleştirmek, Yıkım, Diğerlerini Suçlama) ve duygusal yeme davranışları (Gerginlik Durumunda Yeme, Olumsuz Duygularla Başa Çıkabilmek İçin Yeme, Kendini Kontrol Edebilme, Uyaran Karşısında Kontrol) alt boyutları ile incelenmiştir. Bu araştırmanın modeli ilişkisel tarama modelidir. Araştırmanın örneklemi oluşturulurken, tesadüfi olmayan örnekleme yöntemlerinden olan kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın araştırma grubu, Türkiye'nin çeşitli illerinde yaşayan 18 yaşından büyük gönüllü 300 katılımcı oluşturmaktadır. 300 kişiden 186'sı kadın gönüllü 114'ü erkek gönüllü katılımcıdır. Araştırmada veri toplamak amacıyla dört ayrı veri toplama aracından faydalanılmıştır. Katılımcıların kişisel bilgilerini elde etmek amacıyla Kişisel Bilgi Formu, öz denetim düzeylerini ölçümlemek için Öz Denetim Ölçeği, Bilişsel Duygu Düzenleme stratejilerini ölçümlemek için Bilişsel duygu Düzenleme Ölçeği ve duygusal yeme davranışlarını ölçümlemek için Türkçe Duygusal Yeme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin toplanması için online anket yöntemi kullanılmış ve Bilgilendirilmiş Onam Formu'nun ardından araştırma ölçeklerinin soruları katılımcılara sunulmuştur. Elde edilen veriler SPSS 22 programı ile analiz edilmiştir. Analizde, betimsel analizler, demografik özellikler ile farklılıkların incelenmesi amacıyla bağımsız t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve ölçekler arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkinin yönünü ve gücünü yordayabilmek için Pearson korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Katılımcıların öz denetim düzeyleri ile duygusal yeme ölçeği arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişkiler saptanırken, uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve duygusal yeme ölçeği arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Araştırma kapsamında ele alınan demografik değişkenlerden olan cinsiyet değişkeni için bilişsel duygu düzenleme stratejileri ile duygusal yeme arasında anlamlı farklılıklar gözlemlenirken, katılımcıların öz denetim ölçeği toplam puan ve alt boyut toplam puan ortalamaları arası anlamlı farklılıklar saptanmamıştır. Yaş değişkeni ele alındığında ise öz denetim düzeyi ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri için anlamlı farklılıklar gözlemlenmemiş ancak duygusal yeme davranışının yaş grupları arasında anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. Medeni durum değişkeni için sadece öz denetim düzeyinde anlamlı farklılıklar saptanmış ve bu farklılığın bekar bireylerin ortalamasının yüksek olmasından kaynaklandığı bulunmuştur. Eğitim seviyesi baz alındığında ise anlamlı farklılıklar duygusal yeme davranışında gözlemlenmiştir. Ekonomik durumun öz denetim düzeyinde, bilişsel duygu düzenleme stratejilerinde ve duygusal yeme davranışında anlamlı farklılıklara sebebiyet verdiği saptanmıştır. Elde edilen sonuçların literatürdeki çalışmalar ile örtüştüğü görülmektedir. Veriler, bulgular aşamasında açıklanmıştır. İncelenen bulgular literatür desteği ile tartışma bölümünde detaylı olarak tartışılmış ve öneriler araştırmanın son kısmında belirtilmiştir.
The subject of this research is the examination of the self-control levels and cognitive emotion regulation strategies and emotional eating behaviors of adult individuals. Sub-objectives and hypotheses have been established within the framework of this main purpose. Self-control strategies (Vital self-control, regenerative self-control and restorative self-control), cognitive emotion regulation strategies (Self-Blame, Acceptance, Focus on Thought, Positive Refocusing, Refocusing on Plan, Positive Rethinking, Placement in Perspective, Destruction, Blaming Others) and emotional eating behaviors (Eating in Case of Tension, Self-Control, Control Against Stimulus) Examined. The model of this research is relational scanning model. When creating a sample of the research, easy sampling method, which is one of the non-accidental sampling methods, was used. The research group of the study group constitutes 300 volunteer participants over the age of 18 living in various provinces of Turkey. Of the 300, 186 were female volunteers and 114 were male volunteer participants. In the research, four separate data collection tools were used to collect data. In order to obtain the personal information of the participants, the Personal Information Form was used to measure their self-control levels, the Self-Control Scale was used to measure cognitive emotion regulation strategies, and the Turkish Emotional Eating Scale was used to measure emotional eating behaviors. Online survey method was used to collect research data and questions of research scales were presented to the participants after the Informed Consent Form. The data obtained were analyzed with SPSS 22 program. In the analysis, descriptive analyses, independent t-test, one-way variance analysis (ANOVA) and Pearson correlation analysis were applied to determine the relationship between scales and the direction and strength of this relationship in order to examine demographic characteristics and differences. Negative and meaningful relationships were found between participants' self-control levels and emotional eating scale, while positive and meaningful relationships were found between incompatible cognitive emotion regulation strategies and emotional eating scale. While there were significant differences between cognitive emotion regulation strategies and emotional eating for the gender variable, which is one of the demographic variables covered in the study, significant differences were not found between the participants' self-control scale total score and lower dimension total score averages. When age variable was taken, no significant differences were observed for self-control level and cognitive emotion regulation strategies, but emotional eating behavior was found to differ significantly between age groups. For the marital status variable, only significant differences were found at the level of self-control and this difference was found to be due to the high average of single individuals. Based on the level of education, significant differences were observed in emotional eating behavior. It has been determined that economic situation causes significant differences in self-control level, cognitive emotion regulation strategies and emotional eating behavior. It is seen that the results obtained coincide with the studies in the literature. The data, findings are explained at the i stage. The findings examined were discussed in detail in the discussion section with the support of the literature and the recommendations were indicated in the last part of the research
The subject of this research is the examination of the self-control levels and cognitive emotion regulation strategies and emotional eating behaviors of adult individuals. Sub-objectives and hypotheses have been established within the framework of this main purpose. Self-control strategies (Vital self-control, regenerative self-control and restorative self-control), cognitive emotion regulation strategies (Self-Blame, Acceptance, Focus on Thought, Positive Refocusing, Refocusing on Plan, Positive Rethinking, Placement in Perspective, Destruction, Blaming Others) and emotional eating behaviors (Eating in Case of Tension, Self-Control, Control Against Stimulus) Examined. The model of this research is relational scanning model. When creating a sample of the research, easy sampling method, which is one of the non-accidental sampling methods, was used. The research group of the study group constitutes 300 volunteer participants over the age of 18 living in various provinces of Turkey. Of the 300, 186 were female volunteers and 114 were male volunteer participants. In the research, four separate data collection tools were used to collect data. In order to obtain the personal information of the participants, the Personal Information Form was used to measure their self-control levels, the Self-Control Scale was used to measure cognitive emotion regulation strategies, and the Turkish Emotional Eating Scale was used to measure emotional eating behaviors. Online survey method was used to collect research data and questions of research scales were presented to the participants after the Informed Consent Form. The data obtained were analyzed with SPSS 22 program. In the analysis, descriptive analyses, independent t-test, one-way variance analysis (ANOVA) and Pearson correlation analysis were applied to determine the relationship between scales and the direction and strength of this relationship in order to examine demographic characteristics and differences. Negative and meaningful relationships were found between participants' self-control levels and emotional eating scale, while positive and meaningful relationships were found between incompatible cognitive emotion regulation strategies and emotional eating scale. While there were significant differences between cognitive emotion regulation strategies and emotional eating for the gender variable, which is one of the demographic variables covered in the study, significant differences were not found between the participants' self-control scale total score and lower dimension total score averages. When age variable was taken, no significant differences were observed for self-control level and cognitive emotion regulation strategies, but emotional eating behavior was found to differ significantly between age groups. For the marital status variable, only significant differences were found at the level of self-control and this difference was found to be due to the high average of single individuals. Based on the level of education, significant differences were observed in emotional eating behavior. It has been determined that economic situation causes significant differences in self-control level, cognitive emotion regulation strategies and emotional eating behavior. It is seen that the results obtained coincide with the studies in the literature. The data, findings are explained at the i stage. The findings examined were discussed in detail in the discussion section with the support of the literature and the recommendations were indicated in the last part of the research
Açıklama
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı, Klinik Psikoloji Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Öz Denetim, Bilişsel Duygu Düzenleme, Duygusal Yeme, Self-Control, Cognitive Emotion Regulation, Emotional Eating
