Kümülatif travma, travma sonrası stres bozukluğu psikiyatrik semptomlar ve başa çıkma yolları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Mardin ili örneği

dc.contributor.advisorMercan, Fatma Sibel
dc.contributor.authorYağçı, Selda
dc.date.accessioned2024-06-13T20:12:06Z
dc.date.available2024-06-13T20:12:06Z
dc.date.issued2022
dc.departmentEnstitüler, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı
dc.descriptionLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı, Klinik Psikoloji Bilim Dalı
dc.description.abstractTravmatik olaylara maruz kalan bireylerin üzerindeki psikolojik etkileriyle ilgili çalışmalar yaygındır. Travmatik yaşam olaylarının ruhsal ve fiziksel sonuçlarının sosyo-demografik (cinsiyete, yaşa, ırk/etnik kökene ve sosyoekonomik duruma, vb.) değişkenlere göre değiştiği konusunda yayınlar dikkatimizi çekmektedir. Bununla birlikte, kümülatif travmatik olayların sosyo-demografik değişkenlere (cinsiyete, yaşa, ırk/etnik kökene ve sosyoekonomik duruma, vb.) göre dağılımı konusunda ülkemizde nispeten çok az araştırma bulunmaktadır. Çalışmamızın amacı Mardin ilinde farklı etnik yapılara sahip bireylerin kümülatif travma, travma sonrası stres bozukluğu, psikiyatrik semptom ve stresle başa çıkma yöntemleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Çalışmanın örneklemi, yaşları 18 ile 65 arasında değişen 326 yetişkinden (192 kadın, 134 erkek) oluşmaktadır. Veri toplama araçları sırasıyla, Sosyodemeografik Bilgi Formu, Kümülatif Travma Ölçeği Kısa Formu (BTÖ_K), DSM-5 için Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi (PCL-5), Semptom Tarama Ölçeği (SA-45) ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ) katılımcılara çevrimiçi olarak sunulmuştur. Araştırmada, bağımsız örneklemlerin analizi için t test ve ANOVA (Tek Yönlü Varyans Analizi), korelasyon analizi, çoklu regresyon analizi ve AMOS (Moment Yapılarının Analizi) analizi yapılmıştır. Sonuçlara göre araştırmaya katılan kişilerin farklı travmatik yaşam olayları deneyimledikleri ve bu olayları değerlendirmelerinin cinsiyet ve etnik kimliğe göre farklılık gösterdiği bulunmuştur. Kümülatif travmanın, travma türleri ve stresle başa çıkma tarzları çoklu regresyon ile travma sonrası stres bozukluğunun %37'sini ve psikiyatrik semptomun %47'sini açıkladığı saptanmıştır. Son olarak, AMOS analiziyle problem ve duygu odaklı başa çıkma yöntemlerinin aracılık etmesiyle kümülatif travma ve travma türleri TSSB ve psikiyatrik semptom modeli ile uyumunun iyi olduğu saptanmıştır (?2/sd= 1.736, p= .67, CFI= .996, RMSEA=.048 ve SRMR=.0248).
dc.description.abstractStudies on the psychological effects of traumatic events on individuals are common. Socio-demographic of traumatic life events (gender, law, race/ethnicity and socio-economic situation, etc.) it relates to a wide range of psychiatric and physical health outcomes of its reports on distribution by variables. However, there is relatively little research in our country on the distribution of cumulative traumatic events according to socio-demographic variables (gender, age, race/ethnicity and socioeconomic status, etc.). The aim of our study is to examine the relationships between cumulative trauma, post-traumatic stress disorder, psychiatric symptoms and coping styles of individuals from different ethnicities in Mardin. The sample of the study consisted of 326 adults (192 females, 134 males) aged between 18 and 65 years. Data collection tools, respectively, Sociodemographic Information Form, Cumulative Trauma Scale Short Form (CTS-S), Post Traumatic Stress Disorder Checklist for DSM-5 (PCL-5), Symptom Assessment-45 Questionnaire (SA-45), and Stress Coping Styles Scale (SBTÖ) were presented online to the participants. In the study, for the analysis of t-test and ANOVA (One Way Analysis of Variance), correlation analysis, multiple regression analysis and AMOS (Analysis of Moment Structures) analysis were performed. According to the results, it was found that the people participating in the research experienced different traumatic life events and their assessment of these events differed according to gender and ethnic identity. It was determined that cumulative trauma, trauma types and coping styles with multiple regression explained 37% of post-traumatic stress disorder and 47% of psychiatric symptoms. Finally, with the AMOS analysis, it was found that the cumulative trauma and trauma types were in good agreement with the PTSD and psychiatric symptom model, mediated by the emotion-focused coping style and the problem-focused coping style (?2/sd= 1.736, p= .67, CFI= .996, RMSEA=.048 ve SRMR=.0248).
dc.identifier.endpage103
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=CG8WvdvvxJP04Unr7Yecf8J6mm5H4UBxrsEQPhlSRIiFerlslQrFlaHqJ8jG0mNH
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11501/583
dc.identifier.yoktezid725486
dc.institutionauthorYağçı, Selda
dc.language.isotr
dc.publisherİstanbul Gedik Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectKümülatif Travma
dc.subjectStresle Başa Çıkma
dc.subjectEtnik Kimlik
dc.subjectCumulative Trauma
dc.subjectCoping Styles
dc.subjectPsychiatric Symptom
dc.subjectEthnic Identity
dc.titleKümülatif travma, travma sonrası stres bozukluğu psikiyatrik semptomlar ve başa çıkma yolları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Mardin ili örneği
dc.title.alternativeInvestigation of the relationship between cumulative trauma, ptsd, psychiatric symptoms and ways of coping: The case of Mardin province
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Tam Metin / Full Text
Boyut:
1.06 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format