Türkiyedeki iş kazalarının sosyo-ekonomik yapıya etkilerinin analizinde güvenlik kültürü politikaları için yeni bir model önerisi: sistem dinamikleri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İstanbul Gedik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmanın temel amacı, belirli bir zaman diliminde iş kazalarının sıklık değerlerini, maliyetlerini, sistemin güvenlik seviyesini ve kazalarla ilişkili riskleri, insan kaynağı ve verimlilik performansını gösterebilen bir Sistem Dinamiği (SD) modelinin sunulması, makro düzeyde de güvenlik problemlerini araştırmak için teorik bir çerçeve olarak kullanılabilecek genel bir sistem dinamiği modeli önermeyi amaçlamaktır Böyle bir model, kuruluşların potansiyellerini değerlendirmek ve sonuçlar çıkarmak için farklı iyileştirme senaryoları yürütmesine izin verecektir. Sistem dinamiği yöntemi geri besleme döngüleri içeren dinamik problemlerin modellenmesine ve analiz edilmesine olanak sağlayan bir yaklaşımdır. Dinamik karmaşıklıkla başa çıkmak için bir çerçeve sağlar. Güvenlik kültürü gibi karmaşık güvenlik konularını analiz etmek ve anlamak için giderek daha fazla benimsenmektedir. Böyle bir yaklaşımı kullanarak ve nedensel geri besleme döngüleri analizi ve stok ve akış yapısının yardımıyla, bu sistemler içindeki karmaşık etkileşimleri tanımlayabilir ve kavramsallaştırabiliriz. Bu çalışmada sunulan modelde güvenlik kültürünün standart öncü göstergeleri ilk olarak literatürden tanımlanmıştır. Daha sonra, kaza oluşumunu etkileyen faktörleri ve güvenlik kültürü bileşenlerini simüle etmek için bir sistem dinamiği modeli geliştirilmiştir. Temel değişkenlerin tanıtılması ve belirlenmesi, nedensel ve akış diyagramlarının çizilmesi ve sistem dinamikleri yaklaşımı ile oluşturulan model farklı parametre değerleri ve gelecek senaryoları altında Stella Archtect 3.3 yazılımı ile test edilerek sonuçları analiz edilmiştir. Sonuçlar, güvenlik kültürü politikaların uygulanmasının ve işyerinde güvenlik kültürü ve standardizasyonun teşvik edilmesinin, kaza yönetimi üzerinde olumlu bir etkisi olabilecek başlıca uygun ve etkili çözümler olduğunu göstermektedir. Önleyici eylemlerin güvenlik performansının arttırılmasında reaktif eylemlerden daha etkili olduğunu işletmelerde kuruluşun iş sağlığı ve güvenliği tehlikelerini belirleyerek iş sağlığı ve güvenliği performansını nasıl iyileştirebileceğini kuruluşun güvenlik kültürünün geliştirilmesine yardımcı olabileceğini göstermektedir. Böyle bir model, kuruluşlarının potansiyellerini değerlendirmek ve sonuçlar çıkarmak için farklı iyileştirme senaryoları yürütmesine izin verecektir. Ayrıca bu politikalardan hem güvenlik kültürü hem de insan kaynağı uygulamaları kaza sayısını azaltmada önemli etkileri olmakla birlikte, uzun vadeli bir bakış açısıyla güvenlik kültürü politikası en etkili olanıdır.
The main purpose of this research is to present a System Dynamics (SD) model that can show the frequency values of occupational accidents, their costs, the safety level of the system and the risks associated with accidents, human resources and productivity performance in a certain time period, and to propose a general system dynamics model that can be used as a theoretical framework to investigate safety problems at the macro level. Such a model will allow organizations to run different improvement scenarios to evaluate their potential and draw conclusions. The system dynamics method is an approach that allows modeling and analysis of dynamic problems involving feedback loops. It provides a framework for dealing with dynamic complexity. It is increasingly being adopted to analyze and understand complex security issues such as security culture. Using such an approach, and with the help of causal feedback loops analysis and stock and flow structure, we can identify and conceptualize complex interactions within these systems. In the model presented in this study, standard leading indicators of safety culture were first identified from the literature. Then, a system dynamics model was developed to simulate the factors affecting accident occurrence and safety culture components. The model created by introducing and determining basic variables, drawing causal and flow diagrams, and system dynamics approach was tested with Stella Archtect 3.3 software under different parameter values and future scenarios, and the results were analyzed. The results show that implementing safety culture policies and promoting safety culture and standardization in the workplace are the main appropriate and effective solutions that can have a positive impact on accident management. It shows that preventive actions are more effective than reactive actions in increasing safety performance and how the organization can improve its occupational health and safety performance by identifying occupational health and safety hazards in businesses and help develop the safety culture of the organization. Such a model will allow organizations to run different improvement scenarios to evaluate their potential and draw conclusions. In addition, among these policies, although both safety culture and human resources practices have significant effects on reducing the number of accidents, the safety culture policy is the most effective from a long-term perspective.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

İş Kazaları, Güvenlik Kültürü, Sistem Dinamikleri, İş Sağlığı ve Güvenliği, Simülasyon ve Modelleme, Occupational Accidents, Safety Culture, System Dynamics, Occupational Health and Safety, Simulation and Modeling

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye