EVRENSELCİLİKTEN VAZGEÇİŞ: JOHN RAWLS’UN İNSAN HAKLARI KAVRAYIŞININ DÖNÜŞÜMÜ

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorDenli, Özlem
dc.date.accessioned2024-06-13T20:14:02Z
dc.date.available2024-06-13T20:14:02Z
dc.date.issued2018
dc.departmentİstanbul Gedik Üniversitesi
dc.description.abstractEvrensel insan hakları kavramı tarihsel olarak liberal kuram ileilişkilendirilmiş ve yine bu geleneğin temsilcileri tarafından savunulagelmiştir. Evrenselci hak anlayışı insanların sadece insan olmaktandolayı sahip oldukları ahlaki bir statü fikrinden yola çıkar ve böyleliklede kişilerin yaşamlarını çevreleyen hak ve özgürlükler manzumesini ırk,din, dil, kültürel ya da siyasal aidiyetlerin yarattığı olumsallıktanayırmayı hedefler. Liberal evrenselciliğin güncel ahlak felsefesitartışmalarındaki hegemonik konumu, özellikle de 1990’lardan itibarenartan biçimde sorgulanmıştır. Evrensel hak anlayışına yönelik önemliitirazlardan bir tanesi de kültürel çeşitlilik ve farkı vurgulayan veöncülüğü Sandel, Walzer ve MacIntyre gibi kuramcılarca yapılancemaatçi eleştiridir. Cemaatçilik, evrensel ahlak fikrini reddetmekte vebu alandaki değer ve kavramların evrensel erimli soyutlamalar değil,somut toplumsal ve kültürel bağlam içinde şekillenmiş ilke ve ideallerolduğu fikrinde ısrar etmektedir. Bu anlayışa göre insan hakları dabenzer biçimde şekillenmiş Siyaset felsefesinin 20. yüzyıldaki en önemliisimlerinden John Rawls’un ahlak kuramı liberalizm ve cemaatçilikilişkisinin incelenmesi açısından ayrıcalıklı bir örnek teşkil eder.Rawls’un 1971’de yayımlanan Bir Adalet Teorisi isimli eseri, liberalevrenselciliğin özgün ve güçlü bir örneği olarak kabul edilmektedir.1990’lı yıllara gelindiğinde ise Rawls’un, erken dönem eserlerindesavunduğu evrensel erimli adalet kuramından uzaklaştığını vekültüralizmin analitik araçlarını devralmak yoluyla cemaatçi tezlereyaklaştığını görürüz. Bu makalenin amacı Rawls’un hak kavrayışınınevrenselcilik-kültüralizm ekseninde incelemesi ve1970’ler ve 1990’lararasında izi sürülen bu dönüşümün, hak kavrayışında ortaya çıkardığısonuçların tartışılmasıdır.
dc.identifier.doi10.7827/TurkishStudies.14378
dc.identifier.endpage135
dc.identifier.issn1308-2140
dc.identifier.issue30
dc.identifier.startpage125
dc.identifier.trdizinid303603
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14378
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/303603
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11501/855
dc.identifier.volume13
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTurkish Studies (Elektronik)
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.titleEVRENSELCİLİKTEN VAZGEÇİŞ: JOHN RAWLS’UN İNSAN HAKLARI KAVRAYIŞININ DÖNÜŞÜMÜ
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu