EVRENSELCİLİKTEN VAZGEÇİŞ: JOHN RAWLS’UN İNSAN HAKLARI KAVRAYIŞININ DÖNÜŞÜMÜ

Küçük Resim Yok

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Evrensel insan hakları kavramı tarihsel olarak liberal kuram ileilişkilendirilmiş ve yine bu geleneğin temsilcileri tarafından savunulagelmiştir. Evrenselci hak anlayışı insanların sadece insan olmaktandolayı sahip oldukları ahlaki bir statü fikrinden yola çıkar ve böyleliklede kişilerin yaşamlarını çevreleyen hak ve özgürlükler manzumesini ırk,din, dil, kültürel ya da siyasal aidiyetlerin yarattığı olumsallıktanayırmayı hedefler. Liberal evrenselciliğin güncel ahlak felsefesitartışmalarındaki hegemonik konumu, özellikle de 1990’lardan itibarenartan biçimde sorgulanmıştır. Evrensel hak anlayışına yönelik önemliitirazlardan bir tanesi de kültürel çeşitlilik ve farkı vurgulayan veöncülüğü Sandel, Walzer ve MacIntyre gibi kuramcılarca yapılancemaatçi eleştiridir. Cemaatçilik, evrensel ahlak fikrini reddetmekte vebu alandaki değer ve kavramların evrensel erimli soyutlamalar değil,somut toplumsal ve kültürel bağlam içinde şekillenmiş ilke ve ideallerolduğu fikrinde ısrar etmektedir. Bu anlayışa göre insan hakları dabenzer biçimde şekillenmiş Siyaset felsefesinin 20. yüzyıldaki en önemliisimlerinden John Rawls’un ahlak kuramı liberalizm ve cemaatçilikilişkisinin incelenmesi açısından ayrıcalıklı bir örnek teşkil eder.Rawls’un 1971’de yayımlanan Bir Adalet Teorisi isimli eseri, liberalevrenselciliğin özgün ve güçlü bir örneği olarak kabul edilmektedir.1990’lı yıllara gelindiğinde ise Rawls’un, erken dönem eserlerindesavunduğu evrensel erimli adalet kuramından uzaklaştığını vekültüralizmin analitik araçlarını devralmak yoluyla cemaatçi tezlereyaklaştığını görürüz. Bu makalenin amacı Rawls’un hak kavrayışınınevrenselcilik-kültüralizm ekseninde incelemesi ve1970’ler ve 1990’lararasında izi sürülen bu dönüşümün, hak kavrayışında ortaya çıkardığısonuçların tartışılmasıdır.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynak

Turkish Studies (Elektronik)

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

13

Sayı

30

Künye